CHP Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı Berkin Elvan'ın anısına adadı.
İşte “Milletvekili Genel Seçimleri bugün yapılsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna halkın cevabı:
Tabloya bakıldığında AKP’nin oylarının bir bölümünün MHP ve CHP’ye kaydığı, BDP’nin genel seçimlerde baraj sorunu yaşamayacağı görülüyor. AKP’nin oy kayıplarının İç Anadolu, Akdeniz ve Marmara bölgelerinde daha fazla olduğu gözleniyor. Batı Karadeniz bölgesinde de ciddi oy kaymaları var.
* * *
AKP’yi hayal kırıklığına uğratacak asıl rakamlar, yerel seçimlerle ilgili… Zira “Bu hafta bir yerel seçim yapılsa yani bu pazar sandığa gitseniz, oyunuzu kime, hangi partiye verirsiniz?” sorusuna “AKP’ye veririm” diyenlerin oranı yüzde 34’e kadar düşmüş durumda. Bu rakam da -böyle giderse- AKP’nin yerel seçimlerde büyük yenilgiye uğrayacağını gösteriyor.
Araştırma sonuçlarına göre yerel seçimlerde AKP’nin Akdeniz Bölgesi’nde büyükşehir belediyesi kazanması mümkün görünmüyor.
Buna karşılık CHP’nin Marmara ve Batı Karadeniz oylarında ciddi artışlar olduğu dikkat çekiyor. MHP ise İç Anadolu ile Doğu Akdeniz’de oy oranlarını artırıyor. AKP kimlerden oy kaybediyor diye bakıldığında 8-27 yaş arası gençlerin büyük bölümünün MHP’ye kaydığı görülüyor.
Anketteki önemli tespitlerden biri de AKP’ye oy veren kadınların yüzde 9’unun “Bir daha bu partiye oy vermeyeceğim” diyerek diğer partilere gidiyor olmaları… AKP’den kopan kadın oylarının büyük kısmını CHP alıyor. Kopan kadın oylarının geçiş sebebi sorulduğunda ise “Öncelikle yaşam tarzıma müdahale” cevabı alınıyor. Erkekler de ekonomik koşulların kötüleşmesi (vatandaş geçinemiyorum demekte) nedeniyle oy vermeyeceğini söylüyor. Diğer kopuş sebepleri ise Suriye-Türkiye gerginliği, PKK ve İmralı ile yapılan görüşmelerden duyulan rahatsızlıklar.
* * *
Ankette “AKP Hükümeti’nin giderek daha otoriterleştiğini/baskıcı olduğunu mu, yoksa demokratikleştiğini mi düşünüyorsunuz?” sorusu da yöneltilmiş. İşte bu soruya verilen cevaplar:
“Evet otoriterleştiğini düşünüyorum” diyenlerin oranı yüzde 64,5’i buluyor.
“Hayır, demokratikleşiyor” diyenlerin oranı ise yüzde 35.5’te kalıyor.
Bu soruya verilen cevaplarda en dikkat çekici husus, AKP’ye oy veren seçmenin yüzde 23.5’inin de partisinin otoriterleştiğini kabul etmesi!
* * *
Gezici Araştırma Şirketi, ağustos ayı anketinde deneklere “Sizce Türkiye’de hükümet tarafından medyaya planlı bir baskı uygulanıyor mu?” sorusu da yöneltilmiş. Bu soruya halkın yüzde 62.6’sı “Evet, Türkiye’de hükümet tarafından medyaya planlı bir baskı uygulanıyor” cevabını vermiş. “Hayır” diyenlerin oranı ise yüzde 24.9’da kalmış. “Cevap yok, fikrim yok” diyenlerin oranı ise yüzde 12.5…
* * *
Anketteki ilginç sorulardan biri de “Hükümetin son dönemde Batı’ya sırtını döndüğü ve Ortadoğu ülkelerine yakınlaştığı yönünde eleştiriler var. Siz bu eleştirilere katılıyor musunuz? Sizce Türkiye Batı’ya sırtını döndü mü?”
Soruya verilen cevaplar da ilginç:
Halkın yüzde 63.1’i, Başbakan Erdoğan’ın sırtını Batı’ya döndüğü görüşünde. “Hayır, dönmedi” diyenlerin oranı ise yüzde 36.9…
* * *
Ankette “Sizce Ergenekon dava sürecinde herşey hukuka uygunluk içinde işledi mi?” sorusu da unutulmamış. Cevaplar yine ilginç:
“Evet işledi” diyenlerin oranı yüzde 46.2’de kalırken, “Hayır, işlemedi” diyenler, yüzde 53.8’lik bir toplum kesimini oluşturmuş.
Bu sonucun en önemli yanı, yargıya duyulan güven konusunda toplumda derin bir bölünmenin oluştuğunu göstermesi.
Bir başka dikkat çekici veri ise üniversite mezunlarının yüzde 58.7’sinin “Davada süreç, hukuka uygun işlemedi” görüşünde olması…
* * *
Anketin en çarpıcı sorularından biri ise “Ergenekon davası kapsamında müebbet hapis cezasına çarptırılan Genelkurmay eski Başkanı Org. İlker Başbuğ’un ceza almasını nasıl yorumluyorsunuz?” sorusu…
Bu soruya halkın yüzde 67.8’i, “Kararı yanlış buluyorum” cevabını vermiş.
* * *
Anketten çıkan düşündürücü sonuçlar, bunlarla sınırlı değil. İşte birkaç önemli tablo daha:
SORU: “Başbakan Tayyip Erdoğan’a ‘sert ve tek adam’lık eleştirileri yapılıyor. Siz aşağıdaki görüşlerden hangisine katılıyorsunuz?”
Ankete göre AKP seçmeninin yüzde 45.6’sı, Başbakan’ı daha hoşgörülü ve uzlaşmacı bir çizgide görmeyi istiyor.
* * *
SORU: “İçkiye getirilen kısıtlama sizce alkollü içeceklerle mücadele mi yoksa halkın yaşam biçimine müdahale midir?”
Ankete göre Türkiye’de vatandaşların yüzde 33.4’ü alkollü içki tüketiyor. AKP’lilerin ise yüzde 26’sı alkollü içki kullanıyor.
* * *
SORU: “Türkiye’nin Suriye konusundaki dış politikasını ve uygulamalarını doğru buluyor musunuz?”
Bu soruya verilen cevaplardan çıkan çarpıcı sonuç ise AKP seçmeninin yüzde 38.6 gibi önemli bir bölümünün, partisinin Suriye politikasını olumsuz buluyor olması…
* * *
Sırada ezber bozacak bir başka tablo var.
SORU: “MİT’in, Abdullah Öcalan ile PKK konusunda görüşmesini (muhatap almasını) onaylıyor musunuz?”
AKP seçmeninin yüzde 48,6’sı “Hayır” diyor. Bu arada BDP seçmeninin yüzde 8’inin de “Hayır” cevabını verdiği dikkat çekiyor.
* * *
SORU: “Hükümetin sergilediği yaklaşımlarla ‘Kürt Sorunu’nu çözebileceğine inanıyor musunuz?”
AKP seçmeninin yüzde 29.6’sı soruya “Hayır” cevabını veriyor. BDP seçmeninin cevabı ise çok daha çarpıcı: Yüzde 74 oranında “Hayır!”
* * *
SORU: “Türkiye’nin bölünmesiyle ilgili bir endişeniz var mı?”
Araştırma Merkezi Başkanı Murat Gezici’ye göre halkın genelinde bölünme endişesi bulunuyor. Toplumun yüzde 68.1’i, bu korkuyu yaşıyor. 2 ay önceki oran yüzde 64 iken şimdi yüzde 68.1’i bulmuş durumda. Murat Gezici, bu endişenin yerel seçimlerde AKP’ye büyük oy kayıpları yaşatabileceği görüşünde. Zira AKP seçmeninin yüzde 34’ü Türkiye’nin bölünmesinden korkuyor.
* * *
SORU: “Sizce Türkiye eyalet sistemine dönmeli mi, yoksa mevcut sistemde mi kalmalı?”
* * *
SORU: PKK’nın silah bırakarak sınır dışına çıkacağına inanıyor musunuz?
AKP’ye oy verenlerin yüzde 49’u, BDP ye oy verenlerin yüzde 75’i PKK’nın silah bırakacağına inanmıyor.
* * *
SORU: “Türkiye başkanlık sistemine geçmeli midir?”
AKP seçmeninin yüzde 73’ü, BDP seçmeninin yüzde 65’i, CHP seçmeninin yüzde 82’si ve MHP seçmeninin yüzde 92’si başkanlık sistemine karşı.
* * *
SORU: “Türkiye başkanlık sistemine geçtiği takdirde bu sistem tek adamlığa ve otoriter yönetime (diktatörlüğe) fırsat verir mi?”
AKP seçmeninin yüzde 73’ü başkanlık sisteminin otoriter yönetime dönüşeceği görüşünde.
* * *
SORU: “Hükümetin insanların yaşam biçimine ve tercihlerine müdahalesinin arttığını düşünüyor musunuz?”
* * *
Sevgili okurlarım,
Başbakan Erdoğan’ın keyfini çok kaçıracağı anlaşılan anketi, sosyal medyada paylaşılan bir fıkrayla noktalayalım.
Hikaye bu ya, Başbakan günün birinde dünyanın en büyük futbol kulübü Real Madrid’e başkan olmuş.
Bir ay sonra Real Madrid, “Real” ve “Madrid” diye iki kulübe bölünmüş!..
Araştırmanın künyesi
Anket 17-18 Ağustos 2013 tarihlerinde, TÜİK verilerine göre Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinde, 36 il ve 192 ilçe ile bunlara bağlı 210 mahalle ve köyde, 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden 2.639’u kadın ve 2.639’u erkek toplam 5.278 katılımcıyla, hanede yüz yüze görüşme metoduyla yapılmıştır. Araştırmanın hata payı güven sınırları içerisinde ± % 1,2’dir.
Çalışmanın yürütüldüğü 36 il şöyledir;
Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Aydın, Batman, Bolu, Bursa, Balıkesir, Bingöl, Çanakkale, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, Hatay, İçel, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Kahramanmaraş, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Ordu, Sakarya, Samsun, Trabzon, Van, Yalova ve Zonguldak…
